IZBA GOSPODARCZA

TRANSPORTU LĄDOWEGO

Izba Gospodarcza Transportu Lądowego była współorganizatorem sierpniowej konferencji prasowej „Budownictwo pod presją”, zorganizowanej przez Polski Związek Pracodawców Budownictwa (PZPB). Wydarzenie, które odbyło się 28 sierpnia br. zgromadziło kluczowych przedstawicieli branży budowlanej I transportowej. Wśród prelegentów znaleźli się: Jan Styliński, Prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, dr Damian Kaźmierczak, Wiceprezes PZPB, Marita Szustak, Prezes Zarządu Izby Gospodarczej Transportu Lądowego, Anna Oleksiewicz, Prezes Zarządu Związku Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów, Krzysztof Kieres, Przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu, Tomasz Stępień, Prezes Stowarzyszenia Energetyki Jądrowej, PZPB-Atom, Jakub Stypuła, Wiceprezes Zarządu Izby Gospodarczej Energetyki i Ochrony Środowiska oraz Barbara Dzieciuchowicz, Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Izby Gospodarcza Drogownictwa. Konferencja była okazją do dyskusji o wyzwaniach stojących przed polskim budownictwem, ze szczególnym uwzględnieniem sektorów kolejowego, drogowego czy energetycznego.

Budownictwo jako kluczowy filar gospodarki

Prezes Jan Styliński podkreślił fundamentalne znaczenie budownictwa dla polskiej gospodarki, wskazując, że bez niego niemożliwy jest rozwój energetyki, kolei, infrastruktury obronnej czy militarnej. „Bez budownictwa nie ma gospodarki” – zaznaczył, apelując o mądre rozwiązania wspierające krajowe firmy. Kluczowe okazały się postulaty dotyczące przewidywalności i długofalowego planowania, a także postrzegania budownictwa nie jako kosztu, lecz jako inwestycji w przyszłość.

Dr Damian Kaźmierczak z PZPB przedstawił aktualną sytuację ekonomiczną branży, która generuje około 10% PKB i współpracuje z wieloma sektorami, w tym produkcyjnym i transportowym. Mimo to, rynek budowlany kurczy się, a liczba upadłości firm rośnie. Zmniejsza się również liczba pozwoleń na budowę, co świadczy o mniejszej aktywności inwestycyjnej. „Światełkiem w tunelu” są specjalistyczne roboty budowlane, w tym przetargi kolejowe, które – choć z opóźnieniem – powinny przynieść ożywienie dzięki funduszom unijnym i środkom z KPO. Podkreślono również potrzebę uczciwej konkurencji.

Kolej pod presją – apel o stabilne finansowanie

Szczególnie mocno wybrzmiały głosy dotyczące sektora kolejowego. Marita Szustak, Prezes IGTL, wskazała na brak realnych działań wspierających kolej, pomimo deklaracji politycznych. „Poza deklaracjami na poziomie politycznym, nie idzie nic w ślad za tym, aby sprawić, że kolej będzie traktowana po partnersku” – stwierdziła.

Kluczowym problemem, na który zwróciła uwagę Prezes Szustak, jest brak stabilnego finansowania, który uniemożliwia długoterminowe planowanie i strategiczne działanie. „Brak stabilnego finansowania przekłada się na brak strategii. Obrazowo mówiąc, jesteśmy w takiej sytuacji, że nie mając budżetu planujemy remont mieszkania, a powinniśmy zacząć od drugiej strony” – wyjaśniła. Podkreśliła, że kolej, jako kręgosłup mobilności, gospodarki i bezpieczeństwa, jest najbardziej wrażliwa na zmiany polityczne i potrzebuje efektywnych, a nie tylko efektownych inwestycji. Konflikt na Ukrainie dobitnie pokazał strategiczne znaczenie kolei w sytuacjach kryzysowych, która umożliwiła ewakuację ludzi i przemieszczanie zasobów.

Prezes IGTL zaznaczyła, że celem nie jest dążenie do „górek i dołków” w inwestycjach, lecz stabilny rozwój. Apelowała o to, by PKP PLK mogła skupić się na organizowaniu przewozów i prowadzeniu inwestycji, a nie jedynie na zarządzaniu finansami. Długoterminowe planowanie jest niezbędne, aby branża mogła funkcjonować efektywnie i bezpiecznie, realizując inwestycje jednocześnie z utrzymaniem ruchu pasażerskiego i towarowego. Podkreślono, że inwestycje nie powinny być kierowane tylko dla największych graczy, ale zapewniać równe szanse dla wszystkich firm.

Konieczność reformy Funduszu Kolejowego

W podsumowaniu, Prezes Marita Szustak wskazała na konkretne rozwiązanie problemów sektora kolejowego: „Aby sobie przestać zadawać pytanie czy damy radę, trzeba zmodernizować Fundusz Kolejowy, aby zapewnić stałe i elastyczne finansowanie”. Tylko stabilne i przewidywalne źródła finansowania pozwolą na efektywny rozwój infrastruktury kolejowej, co jest kluczowe dla całej polskiej gospodarki.

Wyzwania w całym budownictwie – od cementu po energetykę

Dyskusja objęła szerokie spektrum problemów dotykających całą branżę budowlaną, nie tylko sektor kolejowy. Przedstawiciele przemysłu cementowego zwrócili uwagę na wyzwania związane z produkcją materiałów budowlanych, w tym rosnące koszty energii i konieczność transformacji energetycznej, która jest kluczowa dla dekarbonizacji sektora. Podkreślono, że stabilność w sektorze materiałów jest niezbędna dla płynności realizacji projektów.

Kolejnym obszarem niosącym wyzwania jest kwestia waloryzacji. Ze względu na bardzo szybko rosnące wynagrodzenia, kontrakty projektowe i nadzorowe – z powodu braku waloryzacji lub jej niskiego poziomu – przestają być rentowne. Podniesiono również kwestię potrzeby określenia i konsekwentnego realizowania polityki local content, aby polskie firmy mogły na kluczowych inwestycjach, zwłaszcza w sektorze energetycznym, zyskiwać cenne kompetencje. Te z kolei będą mogły być następnie wykorzystywane w kolejnych projektach i przyczyniać się do rozwoju gospodarczego kraju.

Konferencja „Budownictwo pod presją” jasno pokazała, że zarówno budownictwo, jak i sektor kolejowy, potrzebują pilnych działań ze strony decydentów. IGTL będzie kontynuować swoje wysiłki na rzecz zapewnienia stabilnego finansowania i przewidywalności, aby polska kolej mogła rozwijać się dynamicznie i efektywnie, służąc gospodarce i społeczeństwu.