IZBA GOSPODARCZA

TRANSPORTU LĄDOWEGO

 

Jako Prezes Zarządu polskiej firmy DB Schenker Rail Polska w międzynarodowej grupie, od wielu lat obserwuję rozwój infrastruktury kolejowej w Europie oraz związane z tym stawki dostępu do infrastruktury. Bardzo niepokojąca jest dla mnie informacja o planach  PKP PLK, ogłoszonych w dn. 18 marca 2013, dotyczących dalszego podnoszenia opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej.

 

PKP PLK jako zarządca infrastruktury informuje, że średnia stawka sieciowa w przedłożonym do zatwierdzenia cenniku na rok 2014 wzrośnie o 3,7% wobec 4,8 % wzrostu w roku ubiegłym. Pragnę, zwrócić uwagę na fakt, że rzeczywista podwyżka dla przewozów towarowych w roku 2013 wyniosła średnio 10%, a nie jak zapowiadano 4,8%.  Nie zmienia to faktu, że proponowana podwyżka stawek za dostęp do infrastruktury jest powyżej oczekiwanego poziomu inflacji w Polsce na rok 2013, tj. 1,3-1,9 % wg Raportu o inflacji NBP oraz planowanego poziomu inflacji na poziomie ok. 0,8-2,4% na rok 2014.

 

Brakuje mi uzasadnienia i zrozumienia dla planów PKP PLK na lata 2014-2016. Podzielam opinię  Pana Jakuba Karnowskiego, Prezesa PKP SA, który w  listopadzie 2012 roku przyznał, że wysoki poziom stawek ma bezpośredni i negatywny wpływ na konkurencyjność transportu kolejowego w stosunku do innych gałęzi transportu. Prezes Karnowski podkreślił także, że PKP SA będzie dokładał wszelkich starań, żeby redukcje kosztów w PKP PLK przyniosły efekty już w 2013 roku, przy zachowaniu niezbędnego poziomu bezpieczeństwa na zarządzanej infrastrukturze. Istnieją zawsze dwie możliwości rozwiązania: można nieustannie podnosić stawki dostępu, ale można też iść w kierunku optymalizacji kosztów. Te drugie rozwiązanie jest o wiele bardziej skuteczne, bo jego efekty są długofalowe. Jego wdrożenie w grupie PKP jest możliwe, co udowodniła chociażby spółka PKP Cargo. I choć trudno mi to przychodzi, to wyrażam moje ogromne uznanie do podjętych i zrealizowanych przez PKP Cargo działań w obszarze optymalizacji kosztów. Tym samym spodziewam się po wypowiedziach Prezesa PKP SA, Pana Jakuba Karnowskiego, stosownych działań, zgodnie ze złożonymi obietnicami, mających na celu odwrócenie, albo co najmniej zahamowanie  niekorzystnego trendu postępującej degradacji kolejowych przewozów towarowych w Polsce.

 

Branża kolejowych przewozów towarowych od lat traci na znaczeniu na korzyść transportu samochodowego ze względu na bardzo niską jakość infrastruktury i wysokie stawki dostępu, które mają wpływ na koszty przewoźników, a tym samym wpływają na dalsze obniżanie konkurencyjności kolei w stosunku do przewozów drogowych. Spadek przychodów będzie spowodowany obniżaniem wolumenów przewozów w wyniku podnoszonych opłat za dostęp do infrastruktury. Tym samym PKP PLK wpada w tzw. błędne koło, a koszty ponoszą klienci, a przez to cała gospodarka Polski, społeczeństwo i środowisko.

 

Ciągle wzrastające koszty dostępu do infrastruktury negatywnie wpływają na rynek przewozów kolejowych, a w szczególności hamują rozwój przewozów intermodalnych w Polsce, które w innych krajach europejskich są lokomotywą przewozów kolejowych. Udział  intermodalnych przewozów kolejowych w Polsce nadal wynosi zaledwie 4,5%, podczas gdy średnia europejska to 30%.

 

Najwyższy czas przerwać te błędne koło: coraz wyższe stawki dostępu, coraz mniejsze wolumeny przewozów i dramatycznie spadające przychody. Aby odwrócić negatywny proces ostatnich lat, proponowałbym zastanowić się nad wdrożeniem następujących kroków:

 

1. Przygotowanie i wdrożenie długoterminowego planu rozwoju i utrzymania infrastruktury dopasowanego do sytuacji gospodarczej kraju, opracowanego we współpracy ze wszystkimi decydentami i interesariuszami rynku oraz zapewnienie długofalowego finansowania, w szczególności z wykorzystaniem środków unijnych.

 

2. Przygotowanie i wdrożenie planu optymalizacji kosztów w PKP PLK zamiast ciągłego podnoszenia stawek dostępu do infrastruktury.DB Schenker Rail Polska od początku aktywnie i merytorycznie uczestniczy w dyskusji na temat stawek dostępu do infrastruktury kolejowej i cały czas podkreślamy, że dalszy rozwój transportu kolejowego w Polsce wymaga obniżenia stawek, a w najgorszym razie ich zamrożeniu na najbliższe lata. W przeciwnym razie nadal będziemy mieli do czynienia z przyspieszeniem spadającego udziału  przewozów kolejowych w rynku przewozów towarowych. Można odnieść wrażenie, że PKP PLK nie bierze pod uwagę faktu, że podcina gałąź, na której siedzi.