Prezes UTK wydał decyzję, zatwierdzającą stawki jednostkowe opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej dla PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., na rozkład jazdy pociągów 2013/2014

Fot. maciej-grz.pl

Po przeprowadzeniu na wniosek PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. postępowania administracyjnego, w związku ze złożonym projektem stawek jednostkowych opłat na rozkład jazdy pociągów 2013/2014, obowiązujący od dnia 15 grudnia 2013 r. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydał w dniu 8 listopada 2013 r. decyzję Nr DRRK-WKL-9110-11/2013 zatwierdzającą stawki jednostkowe opłat za dostęp i korzystanie przez licencjonowanych przewoźników kolejowych z infrastruktury kolejowej PKP PLK S.A.

Średnia stawka sieciowa na rozkład jazdy pociągów 2013/2014 ulega obniżeniu o 2,29 zł/pockm, tj. o 20,4 %, w odniesieniu do obowiązującej na rozkład jazdy 2012/2013 – z 11,21 zł/pockm do 8,92 zł/pockm. Należy zauważyć, że przyjęcie zmienionej metodologii kalkulacji stawek za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej spowodowało większy spadek średniej stawki jednostkowej opłat dla pociągów towarowych niż pasażerskich, co wielokrotnie było postulowane przez przewoźników towarowych. Dla pociągów pasażerskich średnia stawka jednostkowa ulega obniżeniu o 13,0 %, a dla pociągów towarowych o 23,5 %.

Stawki za przejazd pociągów, dotyczące tej samej kategorii linii kolejowej i takiej samej całkowitej masy brutto są jednakowe dla przedziału masy brutto mniejszej niż 900 ton. Dla pociągów pasażerskich o masie brutto równej/większej niż 900 ton oraz pociągów towarowych o masie brutto równej/większej niż 3000 ton przyjęto jedną stawkę, ustaloną dla danej kategorii linii kolejowej i dostępności urządzeń sieci trakcyjnej.

Weryfikacja przedłożonych przez Zarządcę do zatwierdzenia, stawek jednostkowych opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej w ramach rjp 2013/2014 pozwoliła stwierdzić, że Zarządca, uwzględniając orzeczenie wyroku Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu z dnia 30 maja 2013 r., przygotował kalkulację stawek jednostkowych opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej, na podstawie przepisów ustawy o transporcie kolejowym, przy uwzględnieniu wyroku Trybunału Sprawiedliwości.

Zarządca włączył do kalkulacji stawek jednostkowych opłaty podstawowej jedynie koszty bezpośrednio ponoszone, jako rezultat wykonywania przewozów pociągami.

Zarządca uwzględniając potrzeby rynku, w tym lepsze dopasowanie cennika i zbliżenie go do liniowej zależności stawki od masy pociągu, zwiększył liczbę przedziałów względem obecnie obowiązującego cennika, z 10 do 37. Zwiększona liczba przedziałów skutkuje redukcją zróżnicowania stawek na granicach przedziałów mas między dwoma sąsiednimi przedziałami, zwiększeniem elastyczności planowania, a poprzez poszerzenie przedziałów mas, umożliwienie przewoźnikom dokładniejszego i obarczonego mniejszym ryzykiem błędu planowania kosztów oraz optymalizacji wykorzystania taboru.

Znaczne obniżenie stawek jednostkowych za minimalny dostęp do infrastruktury, przy niestosowaniu podwyżek opłat, w tym marży zysku, będzie mieć korzystny wpływ na rozwój kolejowych przewozów i stanowić będzie bodziec dla zrównoważonego rozwoju gospodarki krajowej, zwiększenia konkurencyjności transportu kolejowego w stosunku do innych gałęzi transportu, a także przyczyni się do wzrostu przewozów tranzytowych przez Polskę. W ocenie Prezesa UTK nie znalazło natomiast uzasadnienia uzależnienie przez Zarządcę utrzymania w kolejnych latach marży zysku na poziomie 0 % za przejazdy w ramach rocznego i indywidualnego rozkładu jazdy oraz katalogu PKP PLK, za usługi dostępu do urządzeń związanych z obsługą pociągów oraz usługi dodatkowe od zapewnienia finansowania działalności operacyjnej spółki ze środków publicznych. Należy jednak zauważyć, że w myśl przepisu art. 8 ust. 1 dyrektywy 2001/14/WE, w celu uzyskania pełnego odzysku kosztów, poniesionych przez zarządcę infrastruktury, możliwe jest dokonywanie podwyżek na podstawie efektywnych, przejrzystych i niedyskryminujących zasad, przy zagwarantowaniu optymalnej konkurencyjności, jeżeli rynek może to wytrzymać. Poziom opłat nie może jednak wykluczać użytkowania infrastruktury przez segmenty rynku, które mogą zapłacić przynajmniej koszty ponoszone bezpośrednio w wyniku prowadzenia przewozów kolejowych, powiększone o pewną stopę zwrotu, którą rynek może wytrzymać. Jednocześnie w przedmiotowej decyzji podkreślono, że wprowadzenie podwyżek opłat, w tym marży zysku, musi być zawsze poprzedzone badaniem wytrzymałości rynku, przy uwzględnieniu jego segmentów i uzyskaniem pozytywnej opinii w tym zakresie.

Od wydanej decyzji służy Stronie odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie – sądu ochrony konkurencji i konsumentów, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.