Fot. Jędrzej Pilarski
Trzy największe grupy ładunków miały w ub. roku prawie 79 proc. udział w łącznych przewozach cargo koleją. Wszystkie obejmują surowce lub półprodukty nisko przetworzone.
W tej grupie, jak wynika z opublikowanych danych Urzędu Transportu Kolejowego, były:
- węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny – 98,5 mln ton (42,25 proc. udziału w łącznym transporcie koleją), wzrost w ciągu roku o 9,7 proc.;
- rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa – 59,75 mln ton (41,88 proc.), spadek o 1,4 proc.; w tej grupie dominują takie surowce, jak: kruszywo, piasek, żwir i gliny (41,8 mln ton), których przewozy w ub.roku spadły o 6,9 proc., a drugą główną grupę stanowiły rudy żelaza (prawie 13 mln ton), które wzrosły o 18,2 proc.;
- koks, brykiety, produkty rafinacji ropy naftowej, gazy wytwarzane metodami przemysłowymi – 25,2 mln ton (10,81 proc. rynku), które wzrosły o 2,8 proc.
Co równie istotne, przewozy tych trzech grup surowców wzrosły. Także według wcześniejszych danych UTK, w 2011 roku stanowiły one 70,2 proc. ogólnego wolumenu cargo oraz 60,9 proc. wykonanej przez przewoźników pracy przewozowej (w 2013 roku - 73,9 proc.).
Daleko więc polskiej kolei do bardziej nowoczesnej struktury przewozów, a zatem i bardziej rentownej, jaką mają koleje w zachodniej Europie. Np. u nas wyrobów przemysłu chemicznego przewieziono w ub. roku 10,4 mln ton, czyli miały one 4,5 proc. w całym rynku cargo, podczas gdy u zachodniego sąsiada stanowią one ponad 20 proc. przewozów. Wysokomarżowych wyrobów z trzech grup: maszyny, urządzenia, sprzęt elektryczny i elektroniczny; sprzęt transportowy; meble, pozostałe wyroby gotowe – przewieziono łącznie 1,8 mln ton, czyli miały one łącznie 0,8 proc. udział wagowy w transporcie koleją, na Zachodzie – nawet po kilkanaście procent.
Od 2012 roku przestały być notowane zlecenia przewozów przesyłek pocztowych i kurierskich (wartość - 0).
Z danych UTK wynika też, że największa konkurencja występuje w przewozach koleją kruszyw i piasku – w tym segmencie usługi świadczyły w ub. roku 34 spółki (na ok. 60, które miały licencje). Dużo operatorów świadczyło też przewozy: węgła (25), chemikalia, włókna sztuczne i wyroby z gumy (22), metale i wyroby z nich (z wyłączeniem maszyn i urządzeń – 20), produkty ropy naftowej (16), materiały budowlane (15).
Źródło: WNP/ UTK